Lev Tolstoi i kushtoi vëmendje të madhe Aleksandërit I në romanin “Lufta dhe Paqja”. Ai krijoi imazhin të një personi të rregullt, me një sërë cilësish të ndryshme, duke përfshirë mendjemadhësinë, krenarinë dhe ndjeshmërinë (Tolstoi përshkroi gjallërisht, sesi perandori u ndje ligsht kur pa të plagosurit). Duket se Tolstoi e ka empatizuar shumë më tepër figurën e Napolonit dhe nuk beson se Aleksandri “Çlirimtari i Evropës” është një mjeshtër i madh i fateve, në realitet. Së bashku me këtë, shkrimtari tregoi se me çfarë nderimi populli rus e trajtoi sundimtarin e tij, njëherazi se sa të mrekulluar ishin vetëm me praninë e tij.
Pavarësisht kësaj, në të vërtetë Tolstoi mund të quhet anarkist – me disa përjashtime. Ai nuk njihte dhe nuk kishte frikë nga asnjë autoritet, madje i ekspozoi drejtpërdrejt autoritetet ruse. Tolstoi besonte se shteti ishte një hajdut, që i hoqi të drejtën e përdorimit të tokës një personi që kishte lindur në këtë tokë. E gjithë historia e Evropës, sipas Tolstoit, është historia e sundimtarëve budallenj dhe të shthurur, “duke vrarë, plaçkitur dhe, më e rëndësishmja, duke korruptuar njerëzit e tyre”. Pavarësisht se kush e pushtoi fronin, e njëjta gjë përsëritej – vdekja dhe dhuna ndaj njerëzve. Sipas shkrimtarit, “njerëzit e ligj, të pavlerë, të pamëshirshëm, imoralë dhe, më e rëndësishmja, mashtrues” janë gjithmonë në pushtet. Sikur të gjitha këto cilësi janë një kërkesë për të qenë në pushtet. Në artikullin e tij “E vetmja gjë që nevojitet për sa i përket pushtetit shtetëror”, Tolstoi godet në mënyrë mjaft të vrazhdë carët rusë, duke e quajtur Ivanin e Tmerrshëm “të sëmurë mendor”, Katerinën e Madhe “një grua gjermane me sjellje të pahijshme” dhe Nikolla II, për shembull, “një oficer husar me intelekt të kufizuar”.
Shkrimtari e quan Aleksandrin III – i cili e vlerësoi shumë talentin e Tolstoit – “budalla, i vrazhdë dhe injorant”. Aleksandra, tezja e dashur e shkrimtarit, për shembull, ishte shoqëruese e perandoreshës Maria Fedorovna, gruaja e Aleksandrit III. Ndikimi i kësaj lidhje farefisnore kontribuoi në faktin që Lev Tolstoi nuk u ndëshkua për novelën e tij rebele “Sonata Kreutzer”. Vepra thjesht u ndalua; por, perandori e kurseu shkrimtarin.