Çërçilli dhe Bonaparti

Nëse e tashmja përpiqet të gjykojnë të shkuarën, do të humbasë të ardhmen

Ndërsa mund të duket e mundshme që Napoloni frymëzoi udhëheqjen ushtarake të Çërçillit, ai dha një ndikim më abstrakt në paradigmën e tij të lidershipit. Ndonëse Napoloni kishte fituar një reputacion të keq si tiran dhe pushtues, Çërçilli kishte një pikëpamje romantike për perandorin dhe mishërimin e tij të shpirtit revolucionar francez. Në asnjë mënyrë Çërçilli nuk ishte dakord me metodat apo veprimet e Napolonit, por besonte se ai simbolizonte vlerat e Iluminizmit dhe Revolucionit Francez para Terrorit. Sado brutal dhe i dhunshëm që ishte Napoloni, Çërçilli lavdëroi përpjekjet e tij për të përhapur idealet e pavarësisë dhe lirisë në kundërshtim me absolutizmin dhe tiraninë. Ai admironte dinamizmin, ambicien ngjitëse dhe ndjenjën e fatit të Napolonit, ndërsa ai kërkonte të imitonte perandorin kundër regjimit nazist. Napoloni mbetet i pranishëm si në mendimin francez, ashtu edhe në atë evropian. Ka shumë paralele në karrierën e Çërçillit dhe perandorit të madh që ai admironte. Të ndarë me një shekull, të dy e filluan karrierën në ushtri. Napolon Bonaparti ishte oficer i ri i artilerisë, Uinston Çërçilli ishte oficer i kalorësisë viktoriane. Të dy shijuan suksese spektakolare të hershme. Disa nga kritikët e Çërçillit i veshin atij ambicie napoleonike, megjithëse ai nuk u ngrit në atë nivel. Është gjithashtu e drejtë të theksohet se Çërçilli pranoi me dëshirë kufizimet e një sistemi parlamentar, ndërsa Napoloni hoqi mënjanë të gjitha kufizimet në fuqinë dhe veprimet e tij. Të dy burrat udhëhoqën vendet e tyre në kohë lufte, duke u bërë në proces figura ikonike, të lidhur pazgjidhshmërisht me çështjet e identitetit dhe nderit kombëtar. Bullgodu britanik dhe lavdia e Francës mbeten subjekt i një shqyrtimi dhe interesi intensiv popullor dhe akademik. “Napoloni mund të ketë qenë një tiran ushtarak, një pushtues, një njeri me rregull dhe disiplinë, një njeri me ambicie të zakonshme dhe egoizëm dërrmues, – vazhdon Çërçilli, – por madhështia e tij sfidoi fatkeqësinë dhe ngrihet më lart se koha”.

Çërçilli pa te Napoloni një njeri të veprimit, me aftësi, energji dhe dinamizëm: një forcë të natyrës që ai mund ta admironte  dhe – në disa aspekte – të kërkonte ta imitonte. Imazhi i Napolonit është i shumanshëm dhe ende mund të argumentojmë bindshëm të dyja anët e pyetjes së vjetër: Napoloni: një trashëgimtar i revolucionit apo një despot? Por legjenda e tij do të vazhdojë të jetojë një jetë të plotë dhe të larmishme.

Optimisti sheh mundësi në çdo rrezik, pesimisti sheh rrezik në çdo mundësi.