Më 3 korrik 1883, 140-vjet më parë, në Pragë lindi një shkrimtar i destinuar të ndikojë në letërsinë dhe imagjinatën e mbarë botës. Franc Kafka, me veprat e tij, revolucionarizoi mënyrën e të shkruarit dhe të tregimit të historive të shekullit XX.
“Bota e madhe që kam në kokë. Por si të çlirohem dhe t’i çliroj pa u ngatërruar. Dhe një mijë herë më mirë më rrëmbejnë ose më shtrëngojnë […]. Kjo është arsyeja pse unë jam këtu, kjo është shumë e qartë për mua”.
Dëshira dhe nevoja e zjarrtë për të gjetur atë vend në botë, që ai ndjeu se iu mohua. Kjo e shtyu Franc Kafkën të hidhte në letër ankthet, dyshimet ekzistenciale, hullitë e errëta ku shoqëria e kishte thithur dhe në të cilat ai pa të tjerë që zhyteshin pa pasur mundësi shpëtimi. Kjo është arsyeja pse, pas më shumë se një shekulli, veprat e tij – të gjitha, edhe ato të palicensuara nga autori, por të ruajtura nga miku dhe kuratori i tij, Maks Brod, kanë mbetur të gjalla dhe aktuale për kaq shumë kohë dhe nuk tregojnë asnjë shenjë për t’ua lënë vendin e tyre të tjerëve.
Kanë kaluar 140 vjet nga lindja e shkrimtarit bohem gjermanishtfolës, që me ndjeshmërinë, me aftësinë për të përshkruar, me delikatesën dhe ndershmërinë e vështrimit të tij, ka revolucionarizuar letërsinë e shekullit XX. Ajo që mbetet qëllimisht e paqartë dhe e fshehtë në rrëfimin e tij, një simptomë e një interesi të madh për temat ekzistencialiste dhe një aftësi unike për introspeksion dhe transformim të realitetit, zbulohet në tekstet më intime të prozës me takt dhe saktësi të pashoqe. Në këtë kuadër, fjalët që përdori për të ngushëlluar vogëlushen që takoi rastësisht në parkun Steglitz të Berlinit, Elsi, për humbjen e kukullës, kanë mbetur të pavdekshme. Duke pretenduar se flet për kukullën, autori shkroi: “Ju lutem mos qani, unë shkova në një udhëtim për të parë botën, do t’ju shkruaj përsëri duke ju treguar për aventurat e mia…”. Dhe më pas, pasi i dhuroi Elsit një kukull të re, ajo e justifikoi pamjen e ndryshuar me këto fjalë: “Udhëtimet e mia më kanë ndryshuar”.
Motivi themelor i veprës së Kafkës është ai i fajit dhe i dënimit. Personazhet e tij, të goditur papritur nga zbulimi i një gabimi në dukje të panjohur, i nënshtrohen gjykimit të fuqive të errëta dhe të pathyeshme, janë përjashtuar përgjithmonë nga një ekzistencë e lirë dhe e lumtur. Disa kanë parë një rëndësi fetare në veprën e Kafkës, duke e interpretuar atë si një alegori të marrëdhënies midis njeriut dhe hyjnisë së panjohur; të tjerë kanë njohur në personazhet e Kafkës imazhin e njeriut të tjetërsuar nga qytetërimi modern industrial dhe i dënuar me vetmi mizore.