Elizabeth Barrett dhe Robert Browning – një dashuri e papritur

Në historinë e dashurisë mes dy poetëve të mëdhenj anglezë, përtej veprave të tyre të pavdekshme, gjendet edhe bukuria parimore dhe thelbësore e “Sonete nga Portugalia”, të kompozuara nga Elizabeth Barrett, e magjepsur dhe e dashuruar çmendurisht (1806-1861), një ton i mrekullueshëm.

Një goditje teatri kaq e përsosur, sa ta kenë zili dramaturgët më të çuditshëm dhe më të guximshëm. Në fund të fundit, nëse do të ishim vërtet në teatër, për fat të keq do të hapej sipari për një grua që nuk është më e re, e stërmunduar nga jeta, e detyruar të kalojë ditë të gjata, shumë të lodhshme në shtrat, për shkak të një sëmundjeje të dhimbshme të shtyllës kurrizore që e kishte prekur që në adoleshencë.

Vetëm letërkëmbimi me një poet të ri dhe pak të njohur, Robert Browning (1812-1889), i ndryshoi tempin e pulsit. I përplasi dallgë të trazuara në një zemër dorëzuar tashmë harresës. Në heshtje. Një dashuri e papritur që ndizet mes një poeteshe tashmë të famshme dhe një poeti të ri në zhvillim. Një marrëdhënie e fshehtë, intensive, e vazhduar fshehurazi dhe e kundërshtuar ashpër nga babai i Barrett, i gatshëm t’u heqë trashëgiminë fëmijëve rebelë. Dhe ai do ta bëjë këtë, duke i hequr të bijës para dhe pasuri. Në këtë pikë vetëm një mundësi mbetet e hapur për dy të dashuruarit, arratisja romantike dhe e guximshme.

Nga arratisja e dasmës larg atdheut, nga një Londër gri dhe mbytëse dhe, mbi të gjitha, nga një baba tepër i ashpër dhe i pakompromis. Më pas, shfaqet Italia në horizont. Duket se u ofron atyre një azil ëndrrash. Në Firence, Elizabeth Barrett lulëzon përsëri. Iu shtua pasioni për Rilindjen, u bë një zëdhënëse e palodhur e dëshirës për bashkim të popullit italian, duke kompozuar disa poezi të përzemërta mbi këtë temë.

Ende në qytetin e zambakut, ku kanë sjellë edhe qenin e tyre të dashur Flush, shpërthen edhe lumturia e saj si grua. Pikën kulmore e arrin me lindjen e djalit, Robertit, ndërsa në fushën artistike fama si poete forcohet me vepra si “Aurora Leigh” dhe “Sonete nga Portugalia” (Si të dua? Lejomëni të numëroj mënyrat… ), konsiderohet sot i dyti, për nga fama dhe bukuria, pas atyre të “bardit të madh”, Uilljam Shekspir.