Anton Çehovi ishte ndoshta shkrimtari rus më pak skulpturor i brezit të tij.
Ai shkroi tregime të shkurtra më shumë se romane, jetoi me modesti dhe rrallëherë i lulëzoi idetë e ndërlikuara filozofike në vëllime me përmasa të mëdha, siç e kishin zakon të bënin bashkëkohësit e tij, Tolstoi dhe Dostojevski. Ai vinte nga familje fshatare, ndryshe nga aristokrati Turgenjev; dhe bindjet e tij rrallëherë e penguan në trillimet e tij, siç bënin ndonjëherë për Gorkin. Ai ishte bujar, i besueshëm, punëtor dhe nuk shprehte opinione vlerësuese për veten dhe nuk vuante padrejtësisht nga veset e zakonshme ruse – vodka, pabesia dhe bixhozi. Por mbi të gjitha, edhe pasi arriti sukses si tregimtar dhe dramaturg, Çehovi nuk e la kurrë punën e përditshme si mjek.
I lindur në Taganrog në vitin 1860, Çehovi njihte ekstremet e jetës ruse. Që në moshë të re, Çehovi kënaqej në shoqërinë e miqve dhe të familjes, rrallëherë kishte një fjalë shpërfillëse për të thënë për dikë. (Në fund të jetës së tij, ai foli edhe fjalë të mira për të atin e dhunshëm, i cili kurrë nuk u mërzit të lexonte tregimet e tij edhe pasi u bë i famshëm).
Ajo që e dallonte Çehovin e ri dhe atë të moshës së mesme, ishte aftësia e vazhdueshme për punë intensive, të përditshme e të pandërprerë – qoftë kur studionte për provimet e mjekësisë, kur shkruante histori dhe pjesë humori, apo kur derdhte korrespondencë të mbushur me këshilla të mirëmenduara për ata që donte.
Shpesh i kompozonte historitë e tij në shtëpi në mbrëmje, ndërsa ishte i rrethuar nga miqtë dhe familjarët, duke marrë disa minuta pushim për të luajtur piano ose për t’iu bashkuar këngës. Çehovi ishte shpirtmadh dhe veçanërisht monumental – pikërisht e kundërta e Tolstoit.
Siç shprehet biografi i Çehovit, Ernest Simmons: “Çehovi e donte jetën më shumë se kuptimin e jetës”. Ai i merrte kënaqësitë e vogla, personale dhe të shpeshta. Personazhet e tij përpiqen të arrijnë gjëra, të tilla si dashuria, vetëkomandimi ose suksesi financiar, por këto përpjekje bëhen ironike përballë një bote, që, megjithëse ndonjëherë e bukur për t’u parë, mbetet rezistente ndaj lumturisë njerëzore. Edhe pse “Kohët e Reja” i sollën Çehovit një sukses më të madh, ai nuk pasqyronte politikën e tij liberale.
Megjithatë, kjo ishte një tjetër shenjë e natyrës së gjerë pranuese të Çehovit, pasi, për aq sa ai besonte, politika (si feja) nuk ofronte shumë kundërhelm ndaj mjerimeve sociale, ose thjesht njerëzore. Ai preferoi të besonte te arti dhe shkenca – dhe mundësitë që ato i ofronin për t’iu qasur jetëve njerëzore me qetësi dhe dhembshuri objektive. Nga ana tjetër, atë e shqetësonte thuajse çdo frymë ideologjie apo feje.
Çehovi mund të ketë qenë një nga shkrimtarët më të mëdhenj të tregimeve të shkurtra; rrallë e provoi penën në histori fantastike ose histori që arrinin në mbinatyrore (ndryshe nga Mopasani) dhe, sa herë që ndodhin ngjarje “makabre” – si në “Një natë në varreza”, ku një i dehur, duke ëndërruar për një përvojë pasvdekje, zgjohet në një morg të vërtetë ku i kishte rënë të fikët – vija e grushtit të “shakasë” është vetë realiteti, i cili rezulton më i tmerrshëm se çdo ëndërr.
“Çehovi besonte në makthet dhe halucinacionet, – vëren Blaisdell, – por jo në fantazmat”.
Ndërkohë që bashkëmoshatarët e Çehovit shkruan libra të mëdhenj mbi tema si “Lufta dhe Paqja”, “Krim dhe Ndëshkim”, Çehovi prodhoi tregime të titulluara pa pretendime në letërsinë moderne: “Një histori e mërzitshme”, “Një gjë e vogël”, “Një fatkeqësi”, “Murg i zi”, “Njeriu në këllëf” e kështu me radhë. Ai i paraqiti tregimet e veta si të vogla, të parëndësishme dhe të harrueshme; megjithatë, brenda disa fjalive të para, secila përcakton me shkathtësi se kush dhe ku janë personazhet kryesore, çfarë është domethënëse në jetën e tyre (jo shumë) dhe si është moti – një vazhdimësi e forcave natyrore që përcakton jetën e personazheve të Çehovit shumë më tepër se dëshirat dhe aspiratat e tyre private.