Libri i librave

Bibla, nuk përcakton frutin e ndaluar të vjelë nga pema. Edhe këtu mund të ketë pasur një problem përkthimi me mutacionin e fjalës “malum” në Mesjetë nga asonanca në mollë. Për më tepër, në mozaikun e katedrales së Otrantos Eva këput një hurmë. Eva nuk është pjesa tjetër e parajsës, por ajo është një përbërës i njohurive të marra nga bashkëpunimi menjeriun. Eva ose Parimi.

Në Perëndim, gruaja e parë shpjegohet në Zanafilla 2:21-22. Është krijuar nga një brinjë. Por përkthimet dhe interpretimet e mëvonshme ngrenë shumë dyshime për këtë përkthim. Fillimisht, emri i saj do të thotë “të jetosh”, kështu që përfaqëson veprim të pastër. Ajo është nëna e të gjithë të gjallëve në tokë dhe gjeneruesja e jetës, një mundësi e përjashtuar nga Adami.

Eva përfaqëson shpikjen e gruas që krijon jetën, e ushqen me qumështin e saj, e bën atë të rritet e lirë dhe e ndershme. Për këto atribute ajo quhet Nëna e Madhe. Ajo trajton konfliktet njerëzore. Ajo është bartësja e Dritës. Pothuajse menjëherë, ajo zbret në rolin e një mëkatari, i cili duhet të bëjë një hap prapa për t’i bërë vend zotit baba. Një grua e konceptuar dhe “gjeneruar” nga Bibla pothuajse katër mijë vjet më parë. Në periudhat parahistorike, gruaja nderohet si misteri që gjeneron jetë. Merr pjesë në jetën e grupit me të njëjtën peshë si burrat, duke kontribuar në rritjen dhe mbrojtjen e grupit të cilit i përket. Për mijëvjeçarët në vijim, Eva u dëbua në rolin e nënshtrimit ndaj pjesës mashkullore, e cila, sipas tregimit biblik, ai ka lindur para saj. Për ta bërë atë të denjë për të qenë nëna e Krishtit, teologjitë e njëpasnjëshme kanë bërë gjithçka për ta hyjnizuar atë, për ta bërë figurën e saj të hollë dhe të tejdukshme të zhveshur nga cilësitë njerëzore dhe natyra femërore. Eva është imune nga sëmundjet dhe mëkati, ofron
mbrojtje dhe është një nënë ndihmëse dhe mbrojtëse. Gjatë gjithë historisë ky mit ka të meta.

Ndonjëherë Eva është një shtrigë, një zanë, e bekuara. Në dekadat e fundit, gratë po emancipojnë veten nga një rol ndihmës, nëse jo poshtërues. Eva e re përfaqëson një mutacion antropologjik të gruas që ndërton shoqërinë me një kontribut autonom bazuar në veçantinë dhe ndjeshmërinë e saj të ndryshme. Si gruaja e parë, Eva është përfaqësuesja perëndimore dhe Pandora është konceptimi grek. Mosbindja e Evës kur vendos të shijojë frutin e ndaluar përfaqëson vullnetin për të ditur, për të shkuar përtej pamjes. Një shtysë që do të fitohet, kryesisht, nga njohuritë shkencore./Botimet NAZARKO